نکات ایمنی و توصیههای بهداشتی در مورد اسید سولفوریک
لازم است به کلیه افرادی که به نوعی در تولید، جابجایی ، نگهداری و … اسید سولفوریک دخالت دارند آموزش‌هایی در زمینه رعایت نکات ایمنی و کمک‌های اولیه داده شود.
۱) خطرات
اسید سولفوریک باعث سوختگی شدید پوست و چشم‌ها می‌گردد. همچنین خوردن آن باعث آسیب دیدگی شدید مخاط دهان، گلو و معده می گیرد. در غلظت‌های کمتر از ۸۰ درصد (m/m) در واکنش با فلزات می‌تواند گاز هیدروزن آزاد کند که قابلیت اشتعال و انفجار دارد و در غلظت های بالاتر هنگامیکه با آب مخلوط شود بخارات بسیار آزاردهنده تولید می‌کند. تماس اسید غلیظ با مواد آلی مثل چوب، تولید آتش می‌کند.
۲) نگهداری و جابجایی
ظروف و مخازن دارای اسید سولفوریک باید به خوبی درزگیری شده و از محکم بسته بودن درب آنها اطمینان حاصل گردد و مرتبا از لحاظ بروز هر گونه نشتی و سرریز آنها کنترل نمود.
در صورت بیرون ریخته شدن اسید آن را با آهک خنثی نموده و سپس منطقه آلوده را با آب زیاد بشویید. از ریختن آب به روی سولفوریک جدا” خودداری کنید زیرا این عمل باعث ایجاد حرارت و پاشیده شدن اسید به اطراف می‌گردد.
از تکه پارچه یا خاک اره برای جذب مواد بیرون ریخته شده استفاده نکنید.
اگر نشتی به طور مطمئن متوقف نشد یا امکان انتقال امن مواد به ظروف سالم و بی‌خطر وجود نداشت به آتش‌نشانی اطلاع دهید.
ظروف و مخازن باید داری برچسب مناسب ( موتد خورنده، خطر ریزش اسید، احتیاط و…) بوده و از وارد شدن هرگونه آسیب فیزیکی به آنها جلوگیری شود.
اسید سولفوریک(حتی در مقادیر کم) بایستی دور از مواد شیمیایی دیگر به ویژه مواد آلی، نیترات‌ها، کلرات،ها، کاربیدها، پراکسیدها، پودرفلزات، مواد شیمیایی اکسیدکننده و مواد آتشگیر نگهداری شود و از کشیدن سیگار با تولید شعله در نزدیکی محل نگهداری آن خودداری شود.
در محل نگهداری اسید باید حتما چشم‌شوی و دوش ایمنی وجود داشته باشد و در صورتیکه محل نگهداری فضای بسته باشد باید به سیستم تهویه مناسب مجهز گردد.
هنگام جابجا کردن اسید افراد باید از لباس محافظ در برابر مواد شیمیایی( لباس ضد اسید، دستکش و چکمه پلاستیکی، عینک ایمنی و …) استفاده کنند.
در صورت آتش سوزی ناشی از اسید سولفوریک آن را باید با پودر یا گاز CO2 خاموش نمود و هنگام خاموش کردن از ماسک تنفس ضدگاز و عینک استفاده شود.
تانکر حمل اسید سولفوریک باید دارای مشخصات زیر باشند:
جنس بدنه تانکر باید از جنس فولاد زنگ نزن(Stainless steel) و ضد اسید باشد.
قسمت های جانبی و پشت تانکرباید مجهز به علائم هشداردهنده مثل”خطر”،”احتیاط” ،”خطر ریزش اسید” باشد.
ظرفیت تانکر باید با توجه به ظرفیت کامیون طراحی شود، همچنین ضخامت دیواره تانکر، نوع جوشکاری و … باید با در نظر گرفتن مقاومت نهایی تانکر طراحی گردند.
کلیه شیرها و اتصالات، همچنین لوله ها و شیلنگ های هدایت اسید به تانک یا مخازن باید از نوع مقاوم در برابر اسید انتخاب شوند.
بر روی شاسی کامیون تانکردار حمل اسید باید یک ورق استیل لبه دار نصب گردد تا در صورت سرریز کردن تانکر، اسیدها مجددا جمع آوری شوند و شاسی کامیون آسیب نبیند.
طول شاسی کامیون از عقب باید مقداری بیشتر از تانکر باشد، در غیر این صورت جهت حفاظت تانکر در برابر تصادفات احتمالی در جاده باید یک سپر حفاظتی با فاصله حداقل ۵۰ سانتی متر از انتهای کامیون به شاسی نصب گردد.
مجاری تانکر نباید مستقیما به هوا ارتباط داشته باشند تا در مواقع بارندگی ( و ریخته شدن آب به روی اسید که به شدت گرمازاست) خطری تانکر را تهدید نکند.
جهت جلوگیری از جمع شدن الکتریسیته ساکن در تانکر باید آن را به زنجیر اتصال به زمین (earth) مجهز نمود.
تانکر باید بدون آلودگی‌های آلی مثل گریس، روغن و … باشد زیرا تماس اسید با این مواد سریعا منجر به تجزیه شدن و آتش گرفتن می شود.
تانکرها باید مجهز به کپسول خاموش کننده آتش از نوع CO2 باشند.
کلیه قسمت های فلزی کامیون که احتمال تماس اسید با آنها وجود دارد باید با رنگ و پوشش ضد اسید پوشیده شود.
تانکرها باید مجهز به وسایل کمک های اولیه ( به خصوص وسایل لازم در سوختگی اسید) و وسایل ایمنی ( لباس، چکمه و دستکش ضداسید و کیسه پودر آهک ) باشند.
۳) کمک های اولیه
در صورت ریخته شدن اسید بر روی بدن سریعا لباس را از تن خارج کرده و محلول سوختگی را با آب فراوان ، حداقل به مدت نیم ساعت شستشو دهید و از مالیدن هر نوع پماد یا کرم چرب یا هر داروی دیگری بدون تجویز پزشک خودداری کنید.
از خنثی کردن اسید با قلیاها بپرهیزید زیرا گرمای ایجاد شده از عمل خنثی سازی باعث تشدید سوختگی محل می‌گردد.
نکات ایمنی و توصیههای بهداشتی در مورد اسید سولفوریک
نکات ایمنی و توصیههای بهداشتی در مورد اسید سولفوریک
نکات ایمنی و توصیههای بهداشتی در مورد اسید سولفوریک
